بررسی مضامین دینی و زیبایی شناسی آن در قالب تصاویر انتزاعی و تجریدی

پرداختن به مضامین دینی یکی از اولویت های مهم برنامه سازی در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران است. از این رو پیدا کردن قالب های مناسب برای بیان این مضامین از نکاتی است که باید مورد توجه برنامه سازان و مدیران این رسانه قرار گیرد. ویدئوکلیپ به عنوان یکی از قالب های جدید در برنامه سازی دنیا به دلیل داشتن ساختاری ویژه و منطبق با یکی از ویژگی های اصلی هنرهای اسلامی ـ انتزاعی بودن ـ می تواند محمل مناسبی برای پرداختن به این مضامین باشد. ویژگی های معمول از قبیل رویاگونه بودن، خلاصه گویی و کوتاه بودن زمان این قالب از برنامه سازی باعث شده تا استفاده از نماد و نمادپردازی به موجزترین شکل آن، به عنوان یکی از اصول اولیه در ساخت ویدئوکلیپ محسوب شود. از این رو، نقش موثر این پدیده در جامعه مدرن امروزی، موجب گسترش شبکه های اختصاصی نمایش ویدئوکلیپ در دنیا شده و استفاده از آن در بیان تفکرات ایدئولوژیکی و تأثیر شگفت انگیز آن بر جوانان، از نکات مهمی است که باید مورد توجه برنامه سازان قرار گیرد. با بررسی هایی که در این پژوهش در خصوص نقش موثر ویدئوکلیپ در بیان مضامین دینی به شیوه تحلیل محتوای کیفی و با بررسی زیبایی شناسی چهار نمونه از کلیپ هایی که در سیمای جمهوری اسلامی ایران تولید شده است، درمی یابیم که علی رغم آنکه پرداختن به مضامین دینی یکی از شاخص های اصلی برنامه سازی در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران است، اما هنوز ساختار مناسبی برای پرداختن به این مضامین یافت نشده است. واقعگرای، داشتن حرفهای بسیار در زمان کوتاه، عدم استفاده درست از نمادهای شناخته شده، ناآگاهی سازندگان از توانایی های زیبایی شناسی ویدئوکلیپ و نداشتن شناخت کافی از هنرهای فاخر اسلامی برای بهره گیری درست از آن در ساخت کلیپ؛ مواردی هستند که از عدم موفقیت این پدیده نوظهور در ایران خبر می دهد.